عالمان جاهل
✨﷽✨
?چه بسیار عالمانی که جاهلاند!
✍️شوخی نیست که در حدیثی یک پیشوای مردم بگوید: خدا دو حجت دارد؛ حجت ظاهر و حجت باطن؛ حجت ظاهر انبیا هستند و حجت باطن عقول مردم. این حدیثی است که از مسلّمات احادیث شیعه است. ممکن است بگویید بعضی عمل نکردند. من به آن کار ندارم.
جهلی که در این حدیث آمده نقطه مقابل عقل است، و عقل در روایات اسلامی آن نیرو و قوّه تجزیه و تحلیل است. در غالب مواردی که اسلام جاهل را کوبیده، جاهل در مقابل عالم و به معنی بیسواد نیست، بلکه جاهلْ در مقابل عاقل است. عاقل کسی است که از خودش فهم و قدرت تجزیه و تحلیل دارد و جاهل کسی است که این قدرت را ندارد.
ما خیلی افراد عالم را میبینیم که عالماند ولی جاهلاند؛ عالماند به معنی اینکه فرا گرفته از بیرون زیاد دارند، خیلی چیزها یاد گرفتهاند؛ اما ذهنشان یک انبار بیشتر نیست، خودشان اجتهاد ندارند، استنباط ندارند، تجزیه و تحلیل در مسائل ندارند. اینجور اشخاص از نظر اسلام جاهلاند یعنی عقلشان راکد است. ممکن است علمش زیاد باشد ولی عقلش راکد است.
?استاد مطهری، تعلیم و تربیت در اسلام، ص۱۸۷